Zamsz

Produkcja zamszu jest znana ludziom od około 6000 lat przed naszą erą. Zamsz jest garbowany przez utlenianie się tranu i olei rybich w skórach owiec lub jagniąt, których lico zostało usunięte. Do garbowania używany jest najczęściej olej z wątroby dorsza, tłuszcz foczy bądź wielorybi. Korzystanie z tłuszczów z ryb i ssaków wodnych jest konieczne, ponieważ mają szczególnie dużą zawartość kwasów nienasyconych, które u zwierząt lądowych nie występują z reguły w tak dużych ilościach. Jest to konieczne do procesu garbowania: we włóknach skóry , kwasy tłuszczowe łączą się z tlenem z powietrza i powodują efekt garbowania. (garbowanie przez utlenianie)

Ircha z jelenia garbowana zamszowo

Proces garbowania tradycyjnego trwa od 6 do 9 miesięcy i składa się z dwóch etapów, które są powtarzane na przemian kilkakrotnie. Pierwszy proces to ugniatanie skóry, w obracających się bębnach napełnionych tłuszczem. Drugi proces to faza sucha, w której tłuszcz wiąże się z włóknami skóry. Po zakończeniu garbowania wypłukuje się niepotrzebne już tłuszcze przy użyciu wody z sodą.

Stosuje się czyste garbowanie z użyciem tłuszczy (prawdziwy zamsz) lub formaldehydowe garbowane wstępne z właściwym garbowaniem tłuszczowym (nowoczesna wersja zamszu). W Polsce używa się określenia zamsz do garbowanych przy pomocą olei rybich skór owiec, jagniąt, jeleni, saren, kozic, kóz, futer reniferów i dwoin skóry wołowej. We Francji i Stanach Zjednoczonych termin zamsz (Chamoisleder) ogranicza się do dwoin skór owczych, które są garbowane tylko metodą tłuszczową.

Zamsz jest charakterystycznie miękki, chłonny i łatwy do czyszczenia. Skóry te są odporne na temperaturę do około 70 stopni Celsjusza, a ich naturalny kolor po procesie garbowania to ciemny brąz, który często nie jest pożądany na rynku. Dlatego zwykle kolor jest rozjaśniany przy użyciu nadtlenku wodoru.